موارد استفاده هیدروکورتیزون
هیدروکورتیزون در درمان علامتی اختلالات ناشی از آلرژی و یا التهابی پوست نظیر اگزما، درماتیتها، زخم قنداق بچه و نیش حشرات به کار میرود.
مکانیسم اثر هیدروکورتیزون
این دارو با عبور از غشاء سلولی به گیرندههای اختصاصی خود در سیتوپلاسم متصل شده و کمپلکس دارو-گیرنده وارد هسته سلولی میشود. این کمپلکس با اتصال به نواحی خاصی از DNA موجب تحریک روند رونویسی mRNA و به دنبال آن ساخت آنزیمهای مهاری میشود که گمان میرود مسئول ایجاد اثرات مهاری ضد التهابی میباشند.
فارماکوکینتیک
متابولیسم این دارو عمدتاً در خود پوست صورت میگیرد. به دنبال جذب سیستمیک، در کبد نیز متابولیزه میشود. نیمه عمر هیدروکورتیزون آزاد حدود ۲ ساعت میباشد.
موارد منع مصرف
در ضایعات پوستی درمان نشده باکتریایی، قارچی یا ویروسی، بیماری روزاسه و التهاب پوستی، حالات التهابی زخمدار یا خارشدار نباید مصرف شود. تجویز این دارو برای درمان آکنه ولگاریس توصیه نمیشود (به خصوص کورتیکواستروئیدهای قوی منع مصرف دارند) کورتیکوستروئیدهای قوی در کودکان زیر یک سال منع مصرف دارند.
هشدارها
در اختلالات التهابی پوست شیرخواران از قبیل التهاب ناشی از ادرار سوختگی احتیاط فراوان نموده و بیش از ۷-۵ روز مصرف نشود. از مصرف طولانی مدت فرآورده روی پوست اجتناب شود.
عوارض جانبی هیدروکورتیزون
در صورت جذب سیستمیک هیدروکورتیزون احتمال بروز عوارضی نظیر سندرم کوشینگ، افزایش قند خون، وجود قند در ادرار و در صورت مصرف دراز مدت تضعیف محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-فوق کلیه وجود دارد.
بروز عوارض جانبی موضعی مانند تشدید عفونتهای درمان نشده، نازک شدن پوست، درماتیت تماسی، اختلالات التهابی در ناحیه صورت به ویژه در خانمها و آکنه در محل کاربرد فرآورده نیز گزارش شده است.
نکات قابل توصیه
۱- از مصرف خودسرانه این دارو خودداری شود.
۲- از به کار بردن پوشش و یا پانسمان روی ناحیه تحت درمان با هیدروکورتیزون خودداری شود.
۳- از تماس دارو با چشمها اجتناب شود.
۴- در صورتی که با گذشت دو هفته عارضهای که برای آن هیدروکورتیزون تجویز شده، بهبود پیدا نکرد و یا بدتر شد، به پزشک مراجعه شود.
۵- قبل از شیردهی از استعمال این دارو روی بافت پستان خودداری شود.
مقدار مصرف هیدروکورتیزون
در بزرگسالان از کرم یا پماد ۱% ، ۱ تا ۳ بار در روز و در کودکان بالای ۲ سال ۱ تا ۲ بار در روز استفاده میشود. میزان مصرف این دارو در کودکان زیر ۲ سال تاکنون مشخص نشده است.
اشکال دارویی هیدروکورتیزون
Topical Cream: ۱%
Topical Ointment: ۱%