سرفه نهتنها فرد مبتلا به بیماری را آزار میدهد، بلکه میتواند در محیطهای عمومی باعث ایجاد دردسر یا مشکلات مختلفی برای دیگران شود. البته اگر به سرفه مرطوب مبتلا باشید، نباید جلوی آن را بگیرید، چون بدن از سرفه کردن برای بیرون ریختن مخاط آلوده و اضافی استفاده میکند. از طرف دیگر، اگر به سرفه خشک مبتلا باشید، نباید شدت سرفه را با فشار آوردن به گلو بیشتر کنید، بلکه باید خشکی گلو را هرچه سریعتر کاهش بدهید. برای تسکین سرفه، راههای زیادی وجود دارند که در ادامه به بهترین آنها اشاره میکنیم:
چایهای تسکیندهنده سرفه
۱. آویشن، نوعی گیاه دفعکننده و خلطآور است و ترکیبات مهمی دارد که دستگاه تنفسی را تسکین میدهند. برای تهیه چای آویشن باید دو قاشق غذاخوری آویشن تازه را (یا یک قاشق غذاخوری آویشن خشک) در یک فنجان آب جوش بریزید. بعد از اینکه آویشن کاملا خیس خورد، باید گیاه را از فنجان خارج کنید، مقداری عسل به آن بیفزایید و بعد آن را بنوشید.
۲. چای دیگری که برای سرفه مناسب است، چای گل ختمی نام دارد. وقتی که گل ختمی با آب مخلوط میشود، نوعی لعاب چسبناک بهوجود میآورد و طوری گلو را میپوشاند که درنهایت خروج مخاط اضافی را راحتتر میسازد. برای تهیه این چای یا دمنوش، باید ۲ قاشق چایخوری از گل ختمی خشکشده را درون یک فنجان آب جوش بریزید. نوشیدن ۳ فنجان از دمنوش گل ختمی در طول روز برای تسکین سرفه توصیه میشود.
۳. دمنوش شیرینبیان، گزینه دیگری برای تسکین سرفه است. برای تهیه این دمنوش، باید ۴۵ قطره از عصاره شیرینبیان را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید و بعد از دم کشیدن، آن را بنوشید. شیرینبیان، میزان خلطها را کاهش میدهد و اسپاسمهای احتمالی در نایژه را هم تسکین میبخشد. البته توجه داشته باشید که دمنوش شیرینبیان هرگز نباید بیشتر از یک هفته بهصورت مستمر مصرف شود، چون میتواند فشار خون را بالا ببرد. افراد مبتلا به بیماری فشار خون بالا نیز نباید از این دمنوش استفاده کنند.
۴. یکی از دمنوشهایی که در طب آیورودا برای تسکین سرفه توصیه میشود، چای تُند یا فلفلی است. برای تهیه این دمنوش یا چای باید نصف قاشق چایخوری از پودر زنجبیل را با مقدار کمی از گل میخک و پودر دارچین به یک فنجان آب جوش اضافه کنید و بعد از دم کشیدن این ترکیب، آن را بنوشید.
شربتهای خانگی
۱. آب لیمو را با کمی عسل مخلوط کنید و بعد مقداری پودر فلفل قرمز به آن بیفزایید. وقتی این ترکیب را بهخوبی مخلوط کردید، باید آن را سر بکشید. عسل، پوشش محفاظتکنندهای را روی گلو ایجاد میکند و بافتهای ملتهبشده را تسکین میدهد. از طرف دیگر، لیمو هم التهاب را کمتر میکند و ویتامین C مناسبی به بدن میرساند. فلفل قرمز هم گردش خون در ناحیه گلو را ارتقا میدهد و درنتیجه روند بهبودی را تسریع میکند.
۲. یکی از سادهترین شربتها خانگی برای مقابله با سرفه، شربت عسل و آب لیمو است. برای تهیه این شربت باید ۲ قاشق غذاخوری از آب لیمو را با یک قاشق غذاخوری از عسل مخلوط کنید. این ترکیب باید حرارت ببیند تا کاملا گرم شود. اضافه کردن پیاز رندهشده به این شربت، اثربخشی آن را تقویت میکند. پیاز حاوی ترکیبات مهمی است که خلطهای اضافی را بیرون میآورند و سرفه را تکسین میدهند.
آشنایی با نوشیدنیهای تسکیندهنده سرفه/ از چای آویشن تا شربت آبلیموی فلفلی!
سرفه واکنشی است که برای حفظ سلامت راه هوایی یعنی گلو و قفسهسینه رخ میدهد و جسم خارجی، اسید معده، عامل بیماریزا و هر عاملی که میخواهد به داخل ریه یا مجاری هوایی نفوذ کند را دور میکند بنابراین سرفه یک مکانیسم دفاعی برای بدن است، اما گاهی سرفه یک علامت هشداردهنده است که باعث میشود بیمار به پزشک مراجعه کند. هرچند سرفه بهخصوص در کودکان و شیرخواران نمای نگرانکنندهای دارد و آزاردهنده است اما اغلب وضعیت حادی را ایجاد نمیکند و بسیاری اوقات سرفهها بین ۲۴ تا ۷۲ ساعت بهطور خودبهخود برطرف میشوند.
سرفهها انواع مختلفی دارند. برخی از آنها خشک و برخی دیگر خلط دارند. بعضی از سرفهها فقط تحریکی هستند و گاهی هم بهدلیل ابتلا به یک بیماری عفونی ویروسی یا باکتریایی ایجاد میشوند. سرفهها همچنین میتوانند به دلیل آلرژی، ریفلاکس، بیماریهای قلبی، عوارض ناشی از مصرف دارو یا ابتلا به یک بیماری ژنتیکی مانند بیماری فیبروز سیستمیک ایجاد شوند. سرفهها میتوانند روزانه یا شبانه باشند و علائم مختلفی مانند تب، آبریزش بینی، تهوع، استفراغ و… را به دنبال داشته باشند که هر یک از اینها میتواند با شرححالی که از بیمار گرفته میشود تشخیصهای خاصی را مطرح بکند و مشخص کند که سرفهها به درمان نیاز دارند یا نه. فراموش نکنید برای برطرف شدن سرفهها همیشه هم الزامی به مصرف دارو وجود ندارد. بسیاری از اوقات توصیههای غیردارویی پزشک، مصرف بخور سرد یا گرم و درمانهای گیاهی برای برطرف شدن سرفهها موثرتر از داروها عمل میکنند.
سرفهها به دو شکل حاد و مزمن هم دیده میشوند. سرفههای حاد، سرفههایی هستند که کمتر از یک هفته طول میکشند و سرفههای مزمن سرفههایی هستند که بیش از ۲ تا ۳ هفته ادامه پیدا میکنند. سرفههایی که بین این مدت زمان طول میکشند با عنوان سرفههای تحتحاد شناخته میشوند. حدود ۹۰ درصد سرفههایی که ما با آن مواجه هستیم سرفههای حاد هستند و معمولا به دلیل بیماریهایی مانندسرماخوردگی ایجاد میشوند بهطور معمول ممکن است هر کودکی طی سال بین ۳ تا ۴ نوبت در هر فصل سرما بخورد و به دلیل درگیری ویروسی یا باکتریایی سرفه کند. در سرماخوردگی معمولا کودک علاوه بر سرفه یک تب تخفیف هم دارد. مهمترین راه برای پیشگیری از سرماخوردگی در کودکان و جلوگیری از بروز سرفهها رعایت بهداشت فردی و شستن مرتب دستها توسط والدین و اطرافیان است.
۲۹ سپتامبر برابر با ۷ مهر هر سال، در تقویم سلامت جهانی، روز جهانی سلامت قلب نامگذاری شده است. همه ما میدانیم که کاهش مصرف نمک و چربیهای حیوانی، یکی از اصول اولیه تغذیهای برای داشتن قلبی سالمتر است. اما در کنار رعایت این دو نکته ساده، لازم است که دستی در برنامه غذایی خود ببریم تا بتوانیم قلب سالمتر و درنهایت زندگی همراه با سلامتی بیشتری را داشته باشیم. از طرف دیگر، افرادی که سابقه سکته قلبی یا جراحیهای باز قلب را هم در کارنامه سلامت خود داشتهاند، باید چند نکته تغذیهای ساده را برای افزایش سلامت قلب خود بهکار ببرند که در ادامه این مطلب به تمامی این نکات، اشارهای خواهیم داشت.
۱۲ پیشنهاد خوراکی برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای قلبی
۱. ماهی سالمون یا ساردین را حداقل هفتهای دو مرتبه در برنامه غذایی خود قرار دهید تا خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را در خود پایین بیاورید. تحقیقات نشان دادهاند که اسیدهای چرب امگا-۳ موجود در این دو ماهی به انعطافپذیری عروق، کاهش التهاب عروق و بهبود علائم متابولیک کمک میکنند و بدین ترتیب باعث پیشگیری از ابتلا به بیماریهای قلبی میشوند. علاوه بر این، ماهیهای سالمون و ساردین، حجم بالایی از سلنیوم را در خود جای دادهاند که این آنتیاکسیدان قوی، به محافظت از قلب و عروق کمک میکند.
۲. روزی یک تا دو عدد گردو بخورید. گردو سرشار از امگا-۳، فیبر، ویتامین E و فولات است. همه این مواد مغذی برای حفظ سلامت قلب بسیار مهم هستند. بهعلاوه، گردو حاوی حجم بالایی از چربیهای غیراشباع چندزنجیرهای است که میتوانند به حفظ انعطاف و سلامت عروق کمک زیادی کنند.
۳. مصرف بادام خام را فراموش نکنید. مصرف روزانه ۳ تا ۵ عدد بادام خام باعث پیشگیری از تجمع پلاک در عروق و درنهایت باعث پیشگیری از حملههای ناگهانی قلبی میشود.
۴. سعی کنید که در برنامه غذایی خود، مخصوصا وعده صبحانه، بیشتر از جو دوسر کمک بگیرید. تحقیقات نشان دادهاند که مصرف روزانه حجم مناسبی از جو دوسر (حدود ۵ قاشق غذاخوری)، میتواند منجر به کاهش کلسترول خون و درنتیجه پیشگیری از ابتلا به بیماریهای قلبی شود.
۵. مصرف حجم مناسبی از قهوه را هم فراموش نکنید. محققان بر این باورند که نوشیدن روزانه حدود ۲ فنجان قهوه، خطر ابتلا به بیماریدیابت نوع ۲ را تا حد قابل توجهی کاهش میدهد و بدین ترتیب، یکی از فاکتورهای ابتلا به بیماریهای قلبی در بدن از بین میرود. البته به خاطر داشته باشید که در صورت ابتلا به بیماریهای قلبی، باید در مصرف قهوه کمی محتاط باشید تا دچار تپش قلب ناشی از افزایش میزان کافئین در بدن نشوید.
۶. سعی کنید که حداقل روزی یکیدو فنجان چای سبز گرم بنوشید. چای سبز حاوی حجم مناسبی از کاتچین و انواع فلاونوئیدها است که برای ارتقا سلامت قلب و پیشگیری از تشکیل پلاک در عروق خونی بسیار موثر هستند.
۷. اگر به فکر حفظ سلامت قلب خود هستید، به شما پیشنهاد میکنیم که مصرف شکلات تلخ حداقل ۷۰ درصد را به میزان روزانه حدود ۱۰ تا ۱۵ گرم در برنامه غذایی خود داشته باشید. این کار باعث کاهش سطح فشار خون عمومی میشود و سرعت گردش خون در بدن را بالا میبرد. به همین دلیل هم مصرف شکلات تلخ میتواند برای سلامت قلب و عروق مفید باشد.
۸. مصرف روزانه یک مشت بسته از کشمش، به دلیل وجود پتاسیم بالا، باعث کاهش خطر ابتلا به افزایش فشار خون میشود.
۹. کلم بروکلی را به سبزیهای خود اضافه کنید. حجم بالای فیبر و آنتیاکسیدانهای موجود در کلم بروکلی باعث کاهش کلسترول خون و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی میشود.
۱۰. روزی یک عدد سیب بخورید. مصرف روزانه سیب، بهدلیل حجم بالای پلیفنولهایی که دارد، اجازه رسوب و جذب کلسترول در عروق خونی را نمیدهد و با کاهش ۴۰ درصدی LDL یا همان چربی بد خون، راه را بر ابتلا به بیماریهای قلبی میبندد.
۱۱. در پاییز و زمستان تا میتوانید پرتقال و گریپفروت بخورید. ویتامین C فراوان موجود در این دو میوه، باعث پیشگیری از حملههای ناگهانی قلبی میشود و فلاونوئیدهای موجود در آنها نیز شانس ابتلا به فشار خون بالا و التهاب را در بدن کم میکند.
۱۲. روغن زیتون را جایگزین سایر روغنهای مصرفی برای پختوپز و سالاد کنید، زیرا مصرف روغن زیتون از تشکیل پلاک در عروق خونی پیشگیری میکند و جلوی افزایش چربی بد خون را میگیرد.
۹ پیشنهاد خوراکی برای افرادی که سابقه سکته قلبی دارند
۱. روزی ۵ وعده سبزی و ۲ وعده میوه تازه بخورید.
۲. بهجای غلات آرد سفید، غلات سبوسداری مانند نانهای سبوسدار، برنج و ماکارونی قهوهای بخورید.
۳. گوشتهای بدون چربی را جایگزین گوشتهای پُرچرب کنید و دور مصرف فرآوردههای گوشتی مانند سویس و کالباس که سرشار از سدیم هستند را خط بکشید.
۴. حداقل هفتهای ۱۵۰ گرم ماهی یا غذاهای دریایی مصرف کنید.
۵. حداقل هفتهای ۲ مرتبه حبوبات بخورید. حبوبات سرشار از فیبر هستند و مصرف آنها برای بیماران قلبی یا آنهایی که سابقه سکته قلبی دارند، بسیار مهم است.
۶. مصرف غذاهای چرب، شور و سرخکرده را تا حد ممکن کاهش دهید و استفاده از انواع فستفود را به حداکثر یک مرتبه در ماه محدود کنید.
۷. لبنیات کمچرب بخورید.
۸. چربیهای سالمتر مانند روغن کانولا، روغن آفتابگردان، روغن زیتون، روغن کنجد و روغن دانه سویا را جایگزین چربیهای حیوانی یا کره مارگارین کنید.
۹. حداقل روزی ۸ تا ۱۰ لیوان آب یا سایر نوشیدنیهای فاقد شکر را مصرف کنید.
۵ پیشنهاد غذایی برای افرادی که عمل باز قلب انجام دادند
۱. ۲ تا ۳ برابر بیشتر از قبل از عمل، میوه و سبزی تازه بخورید. میوهها و سبزیهای تازه سرشار از آنتیاکسیدان هستند و باعث افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن شما و کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای عفونی در بدنتان خواهند شد. بعد از عمل باز قلب، شانس افزایش فشار خون وجود دارد و مصرف روزانه میوهها و سبزیهای تازه، این احتمال را کاهش میدهد.
۲. معمولا افرادی که عمل باز قلب انجام میدهند، با مشکلات گوارشی در هضم و جذب مواد غذایی مواجه میشوند. بهتر است که این افراد فقط غلات سبوسدار مصرف کنند تا افزایش فیبر غذایی دریافتی، منجر به کاهش مشکلات گوارشی در آنان شود.
۳. اگر بهتازگی عمل قلب باز انجام دادهاید، پروتئینهای مصرفی خود را سبُک و سریعالهضم انتخاب کنید. پروتئینهای سبُک شامل انواع لبنیات کمچرب یا بدون چربی، گوشتهای سفید و گوشت پرندههایی مانند بلدرچین میشود. سعی کنید از مصرف گوشتهای قرمز سنگین و پُرچرب مانند قسمتهای پُرچرب گوشت گوسفند یا خوردن امعا و احشای حیوانات بعد از عمل قلب خودداری کنید.
۴. در بین میوهها، مصرف موز را فراموش نکنید. موز، حجم بالایی از پتاسیم را در خود جای داده است که میتواند برای بیماران قلبی مفید باشد.
۵. بعد از جراحی باز قلب، امکان کاهش ذخایر هموگلوبین در بدن وجود دارد. از اینرو، بهتر است که این بیماران بعد از عمل به سراغ رژیمهای گیاهخواری نروند و همراه با وعدههای غذایی حاوی پروتئین حیوانی، از آبلیموی تازه یا آبپرتقال تازه استفاده کنند تا میزان جذب آهن در بدن آنان افزایش یابد.
۲۶ توصیه غذایی برای پیشگیری از بیماریهای قلبی/ به بهانه ۷ مهر، روز جهانی قلب
آیا شما هم رگهای نسبتا آبی رنگ، سبزِ شبیه به عنکبوت و در کل بد شکلی را پشت پا و یا زیر ناحیه رانهایتان میبینید؟ واریس یک اختلال عروقی است که بیشتر در افراد چاق و یا خانمهای باردار شایعتر است و کمتر در آقایان دیده میشود. البته برای بیشتر افراد واریس یک دغدغه زیبایی محسوب میشود. انجام کارهای ایستاده آن هم برای مدت زمان طولانی یکی از دلایل اصلی ایجاد رشتههای واریسی است. افرادی که کارهای شبانهروزی، اجرایی، نگهبانی انجام میدهند و معلمها بیشتر شانس ابتلا به واریس را دارند.
واریس چیست؟
برای درک بهتر از واریس ابتدا عوامل ایجاد و تشکیل آن را ریشهیابی میکنیم و در ادامه مطلب با روشهای ساده درمان آن آشنا میشویم. به طور کلی رگها عامل انتقال خون از قلب به سراسر بدن هستند و متناوبا مسئول برگشت خون (ناخالص و با اکسیژن کمتر) از سایر قسمتهای بدن به قلب. زمانی که شما میایستید و یا راه میروید رگهای سالم بدن خون را به شکل وارونه و یا برعکس جهت جاذبه زمین به سمت بالا پمپ میکنند. اما رگهای واریسی در عملکرد صحیح انتقال خون دچار اختلال میشوند. با افزایش فشار خون رگها حالت انعطافپذیری و کشسانی خود را از دست میدهند و بزرگتر از حد معمول میشوند، پیچ و تاب میخورند و حتی در مواردی به مرور زمان پاره هم میشوند. رگها نیاز دارند تا با حمایت عضلات اطرافشان خون موجود در خود را در خلاف جهت گرانش به عقب برگردانند و هر چه بیشتر فشار وارد کنند بیشتر باز و متورم میشوند تا حدی که ممکن است خون در درون رگهای سطحی پا لخته هم بشود. به دلیل اینکه این رگها نزدیک به سطح پوست و یا نزدیک به عضلات پشت زانو و کشاله رانها هستند بیشتر مشخص میشوند.
چرا واریس تنها در پاها دیده میشود؟
همه ما میدانیم شاهرگها و یا سرخرگهای خونی مسئول و تامین کننده اکسیژن بیشتر خون از قلب برای تمامی سلولهای بدن هستند و رگها تامین کننده اکسیژن کمتری برای خون و سلولهای بدن هستند. پاها به خصوص ماهیچههای ساق پا در قسمت پایینی بدن ما قرار دارند و عضلات کمتری برای حمایت از رگهای عمیق در این قسمت از بدن وجود دارد، در نتیجه زمانی که متورم میشوند و باعث ایجاد و تشکیل رگهای واریس میشوند.
آشنایی با چند درمان خانگی واریس
واریسهای شدید میتوانند عامل لخته شدن خون و بسته شدن هر قسمت از رگها شوند. ممکن است این لختهها در شرایط خاص و حاد به قلب، مغز و ریهها هم نفوذ کنند و عوارض بسیار سنگین و جبران ناپذیری را به بار آورند. در ادامه این مطلب با چند روش موثر در درمان رگهای واریسی آشنا میشویم.
ماساژدرمانی با استفاده از روغن
ماساژ همراه با روغن یک راهحل موثر برای معالجه بسیاری از بیماریهای مربوط به عروق است و از آنجایی که در ایجاد واریس، رگهای ضعیف و عملکرد ناصحیح جریان خون دخیل است ماساژ همراه با روغن یک درمان موثر و کارساز در رفع رگهای واریسی محسوب میشود. روغن کنجد باعث بازسازی و انعطاف پذیری رگها میشود و کمک میکند رگهای بسته شده دوباره باز شوند و خون به راحتی در این رگها جریان پیدا کند. علاوه بر این میتوانید از کمپرس آب گرم و یا سرد برای رفع این مشکل استفاده کنید. تنها چیزی که نیاز دارید یک کاسه آب گرم است. میتوانید ۵ تا ۸ قطره از هر روغنی که تمایل دارید استفاده کنید و بعد یک قاشق چایخوری روغن کنجد، زیتون، بادام و یا نارگیل هم اضافه کنید. یک پارچه را درون مخلوط آب گرم و روغن کنید و بعد روی نواحی مورد نظر قرار دهید. این کمپرس را به مدت ۱۵ دقیقه انجام دهید. اضافه کردن چند حبه سیر به مخلوط آب گرم و روغن میتواند در کاهش درد بسیار موثر باشد.
استفاده از باند و نوارهای زخمبندی
باندپیچی کردن نواحی آسیب دیده باعث محکم نگه داشتن عضلات و بافتهای اطراف رگهای واریسی میشود و درد را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد.
سبک و شیوه زندگیتان را تغییر بدهید، برای مثال تند تند راه بروید
تند تند راه رفتن میتواند کمک بسیار موثری در تقویت گردش خون در بدن باشد و به عضلات فشار آورد تا برای به جلو راندن خون کمک کنند. به خاطر داشته باشید، تنها ۱۵ دقیقه پیادهروی در روز برای درمان واریس کافی است.
به اعضای بدنتان استراحت کافی بدهید
سعی کنید پاهایتان را موازی و هم راستا در جهت نیروی جاذبه قرار دهید. موقع خواب همیشه یک بالشت زیر پاهایتان بگذارید و یا هنگام نشستن با انجام حرکات نرمشی پاهای خود را به سمت بالا بیاورید تا با استفاده از نیروی جاذبه خونهای لخته شده کمکم دوباره جاری شوند.
بیوفلاونوئیدها و رگهای تازه
فلاون زیستی و یا همان فلاونوئیدها مواد رنگی روشن درون میوهها و گلها هستند که هر یک در حفظ و نگهداری دیواره مویرگها و کاستن احتمال خونریزی کاربرد دارند و بیشتر در گیاهان و میوهها به ویژه مرکبات یافت میشوند. مصرف مواد غذایی که سرشار از فلاونوئیدها هستند باعث تقویت گردش خون، آرام کردن رگهای خونی و پیشگیری از التهاب و در کل بهبود شرایط و قدرت بدنی میشود. منابع غنی از فلاونوئیدها به شرح زیر هستند.
– سیب
– انواع مرکبات
– گیلاس
– انگور
– شکلات تلخ
– فلفل دلمهای
– کلم بروکلی
– اسفناج
– جعفری
– چای سبز و چای سیاه
در انتها با چند درمان ساده خانگی که حتی به راحتی در آشپزخانه منزلتان هم قابل تهیه و استفاده است آشنا میشویم.
زنجبیل و سیر
زنجبیل و سیر ۲ گیاه طبیعی شگفتانگیز هستند به درمان بسیاری از بیماریهای عروقی کمک میکنند به طور کلی ضدالتهاب هستند و سموم موجود در رگهای خونی را از بین میبرند. مقداری زنجبیل و یک حبه سیر را له کنید و بعد یک قاشق چایخوری عسل اضافه کنید و برای نتیجه بهتر ترجیحا سعی کنید با معده خالی میل کنید.
پیاز
پیاز به توزیع و پخش بهتر پروتئین به قسمتهای پایینی بدن مثل پاها کمک میکند و به طور مستقیم در درمان رگهای واریسی موثر است.
آب هویج و اسفناج
مخلوط آب هویج و اسفناج باعث عملکرد بهتر سیستم گوارشی میشود و در نتیجه سموم از رگها دفع شده و خون به راحتی جریان پیدا میکند و کمتر لخته میشود. به مرور رگها باز میشوند و کمکم اثرات واریس محو میشود.
فصل پاییز، جذابیتها و لذتهای خاصی را به ما هدیه میدهد، اما میتواند مشکلات خاصی را هم برای سلامتی ما بهوجود بیاورد. از اینرو، در ادامه با بعضی از شایعترین مشکلات پاییزی که میتوانند شما یا عزیزانتان را آزار بدهند، آشنا میشویم و البته نکاتی هم درباره پیشگیری یا درمانها آنها ارائه میدهیم.
سرفه و سرماخوردگی
سرفه و سرماخوردگی، شایعترین مشکلات در طول ماههای سرد سال هستند. درحالی که سرماخوردگی میتواند هر فردی را تا چند روز آزار بدهد و زندگی او را با سختی مواجه کند، اما زندگی انسانها را به خطر نمیاندازد.
درمان: ویروس شایع سرماخوردگی با استفاده از آنتیبیوتیکها قابل درمان نیست و افراد نباید از این داروها بهصورت خودسرانه برای مقابله با سرماخوردگی استفاده کنند. سرماخوردگی عادی و رایج با گذشت چند روز درمان میشود، اما اگر این بیماری بیشتر از حد عادی طول بکشد و اصلا بهبود نیابد، باید به پزشک مراجعه کنید.
پیشگیری: اگر احساس کردید به سرماخوردگی مبتلا شدهاید، باید بدانید که راههای مناسبی برای جلوگیری از پیشروی این بیماری وجود دارند. استفاده از دستمال برای سرفه و عطسه، دور انداختن دستمال و شستن دستها، ویروسهای باقیمانده روی آنها را از بین میبرد. البته در صورت مبتلا شدن به تب یا اختلالات تنفسی، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
آسم
افراد مبتلا به آسم معمولا در روزهای سرد و مرطوب پاییزی یا زمستانی با مشکلات تنفسی مواجه میشوند. اگر به آسم مبتلا هستید و علائم این بیماری را در طول شب تجربه میکنید، یا اگر علائم آسم باعث اختلال در زندگی روزمره شما میشوند، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک میتواند داروهای مصرفی شما و وضعیت بیماریتان را بررسی کند و سپس، داروهای استروئیدی لازم را برای تقویت تنفس برای شما در نظر بگیرد.
عفونتهای گلو
عفونتهای ویروسی میتوانند به شکلگیری عفونت در گلو منجر شوند. اگر شما هم به این عفونتها مبتلا شوید، طبیعتا التهاب و درد در ناحیه گلو را تجربه میکنید.
درمان: طیف وسیعی از داروهای بدون نسخه به تسکین درد ناشی از عفونت گلو کمک میکنند. با اینحال، اگر گلودرد همراه با تب، تورم و درد در غدد لنفاوی، یا لکههای سفید در لوزهها و سختی در بلعیدن غذا همراه باشد، احتمالا به تونسیلیت مبتلا شدهاید و باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
اسهال و استفراغ
بعضی از ویروسها میتوانند باعث شکلگیری اسهال، استفراغ یا هر دو در کنار هم شوند. شستن دستها بهطور منظم، بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا به این مشکلات است. برای جلوگیری از سرایت این مشکلات به افراد دیگر، فرد مبتلا به اسهال و استفراغ نباید تا ۴۸ ساعت پس از بهبودی کامل به محل کار یا مدرسه بازگردد.
عفونتهای چشم
اگر چشم شما قرمز شده، احساس خارش در آن بهوجود آمده یا با ترشحات غیرعادی همراه است، احتمالا به التهاب ملتحمه چشم مبتلا شدهاید. التهاب ملتحمه معمولا از طریق شستن چشمها با کمک آب گرم یا استفاده از قطرههای بدون نسخه درمان میشود. با اینحال، اگر درد در چشم شما شدید است یا احساس اختلال در بینایی میکنید، باید فورا و بدون معطلی به پزشک مراجعه کنید.
پیشگیری: بهترین راه برای جلوگیری از مبتلا شدن به عفونت چشم، شستن مکرر و منظم دستها در طول شبانهروز است. بهعلاوه، شما باید تمرین کنید و در طول روز دستها و انگشتهای خودتان را به چشمها نمالید.
مشکلات روانی
بعضی از افراد در پاییز، خلقوخوی آشفته و افزایش اضطراب را تجربه میکنند. رژیم غذایی سالم همراه با مصرف مکمل ویتامین D میتواند به مقابله با این مشکل کمک کند. اضافه کردن ورزش به برنامه روزانه نیز میتواند ترشح سروتونین در مغز را افزایش بدهد و باعث تقویت خلقوخو شود. البته اگر احساس افسردگی میکنید و هیچ کدام از این روشها برای شما فایدهای ندارند، بهتر است نزد پزشک متخصص بروید.
آشنایی با بیماریهای شایع پاییزی و راه درمان آنها/ از سرماخوردگی تا اختلال خلقوخو
علتهای ابتلا به اگزما بسیار پیچیده هستند و شدیدا به ویژگیهای هر فرد بستگی دارند، اما دانشمندان فکر میکنند که اگزما بهعلت واکنش سیستم ایمنی بدن نسبت به یک محرک بهوجود میآید. با اینحال، گروهی از محققان دانشگاه شفیلد و کالج سلطنتی لندن به این نتیجه رسیدهاند که آب سخت (hard water) میتواند لایه محافظتی پوست را از بین ببرد و درنتیجه خطر ابتلا به اگزما را افزایش بدهد. گزارشی از مطالعه آنان در Journal of Investigative Dermatology منتشر شده است.
این محققان میگویند که آب سخت به لایه محافظتی پوست آسیب میرساند و حساسیت پوست نسبت به محرکهای موجود در محصولات مورد استفاده روزانه مانند صابونها و شویندهها را افزایش میدهد.
آب سخت حاوی مقادیر زیادی از منیزیم و کلسیم است که با عناصر موجود در شویندهها ترکیب میشوند و آنها را به عناصر حلنشدنی یا غیرمحلول تبدیل میکنند. وقتی که این عناصر حالت غیرمحلول به خود میگیرند، روی پوست رسوب میکنند و از بین نمیروند. آب سخت (یا آب بسیار قلیایی)، میزان pH پوست را هم معمولا بهسمت حالت اسیدی بالا میبرد و حالت قلیایی لایههای محافظتی پوست را از بین میبرد. همین روند، آسیبپذیری پوست را در مقابل عناصر بیماریزا بیشتر میکند.
دکتر سایمون دانبی (از اعضای دانشگاه شفیلد و مسئول مطالعه) میگوید: «شستن دست با آب سخت، از طریق آسیب رساندن به لایه محافظتی پوست، شانس ابتلا به اگزما را افزایش میدهد. افراد مبتلا به اگزما هم ذاتا نسبت به آب سخت حساستر از انسانهای دیگر هستند». بهگفته او، این افزایش حساسیت با نوعی نقص ژنتیکی در لایه محافظتی همراه پوست مرتبط است که با جهش در ژن فیلاگرین اتفاق میافتد. فیلاگرین، نوعی پروتئین ساختاری مهم برای شکلگیری لایه محافظتی پوست در مقابل محیط بیرونی است. دکتر دانبی میگوید که «تقریبا نیمی از افراد مبتلا به اگزما، حامل ژن فیلاگرین هستند».
دههها مطالعه مستمر نشان دادهاند که تجمع پروتئینهای سمی در مغز میتواند به بیماری آلزایمر منجر شود، اما چیزی که هنوز کاملا مشخص نشده، این است که تجمع این پروتئینها چه علتی دارد؟ تعدادی از مطالعات جدیدتر سعی کردهاند که علتی برای این فرآیند پیدا کنند و درنهایت نشان دادهاند که علت ابتلا به بیماری آلزایمر، فراتر از ژنتیک و عادتهای ناسالم است. در ادامه با چند مورد از غیرعادیترین و عجیبترین علتهای ابتلا به بیماری آلزایمر آشنا میشویم.
استفاده از داروهای ضداضطرابی
داروهای مشهوری مانند لورازپام، آلپرازولام و کلونازپام در گروهی از داروها با عنوان بنزودیازپینها قرار میگیرند و معمولا هم برای درماناختلال اضطرابی و بیخوابی بهکار میروند. اگرچه مطالعات متعددی، ایمنی و کارآمدی این داروها را در کوتاهمدت تایید کردهاند، اما بسیاری افراد هنوز هم در درازمدت از این داروها استفاده میکنند. یکی از مطالعات British Medical Journal نشان میدهد که مصرف بنزودیازپینها برای مدتی بیش از ۳ ماه، شانس ابتلا به بیماری آلزایمر را ۵۱ درصد افزایش میدهد.
اصابت ضربههای متعدد به سر
همه ما با مشکلاتی که میتوانند بعد از اصابت ضربه احتمالی به ناحیه سر شکل بگیرند، آشنا هستیم. بسیاری از افراد بعد از این ضربهها دچار مشکل نمیشوند، اما التهاب در ناحیه سر بعضی از آنان به حالت مزمن تبدیل میشود و بهبود پیدا نمیکند. دقیقا در همین وضعیت است که باید ارتباط بین اصابت ضربه به سر و خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را جستوجو کرد. بعضی از سلولهای مغز، میکروگلیا نام دارند که نقش مهمی در التهاب ایفا میکنند. وقتی که میکروگلیا دائما در وضعیت التهابی قرار میگیرد، دیگر نمیتواند بتا-آمیلوئیدها را از مغز بیرون بریزد. این اختلال به تجمع بتا-آمیلوئیدها در مغز و نابودی نورونهای مغزی منجر میشود.
کمبود خواب مزمن
کمبود خواب در سالهای اخیر روبهافزایش بوده و تقریبا به اپیدمی تبدیل شده است. هر دلیلی هم که برای این کمبود خواب داشته باشید، باید بدانید که کمبود خواب مزمن و همیشگی میتواند شانس ابتلا به بیماری آلزایمر را بیشتر کند.
متخصصان میگویند که مشکلات خواب در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر شایع هستند، اما هنوز روشن نیست که کدام یک از آنها در جایگاه علت و کدام یک در جایگاه معلول قرار میگیرند. آزمایشهای حیوانی نشان میدهند که کمبود خواب در موشهای آزمایشگاهی، میزان تائو را در مغز این موجودات بیشتر میکند و قابلیتهای حافظهای و یادگیری آنان را بهصورت منفی تغییر میدهد. بهگفته محققان، کمبود خواب مزمن، مغز و بدن را تحت فشار میگذارد و سرعت فرآیندهای مضری که منجر به بیماری آلزایمر میشوند را بیشتر میکند.
تنهایی
حفظ روابط انسانی و اجتماعی با خانواده، دوستان و بهطور کلی جامعه، بخشی از یک زندگی مطلوب و سالم است. یکی از مطالعات Journal of Neurology، Neurosurgery، and Psychiatry نشان میدهد که نوعی ارتباط بین تنهایی و افزایش خطر ابتلا بهزوال عقل وجود دارد. محققان هنوز نمیدانند که این ارتباط از کجا نشات میگیرد، اما توصیه مشخصی برای همه انسانها دارند: روابط اجتماعی خودتان را حفظ کنید و جدی بگیرید.
دیابت مغزی
بیماری آلزایمر، نوعی بیماری متابولیک است که مغز را هم تحت تاثیر قرار میدهد. این مساله تا حدی جدی است که محققان، بیماری آلزایمر را بهعنوان بیماری دیابت نوع ۳ معرفی میکنند. سلولهای مغزی نیز از گلوکز بهعنوان سوخت کمک میگیرند و درنتیجه با انسولینمرتبط میشوند. درواقع، سلولهای مغزی هم دقیقا مانند باقی سلولهای بدن میتوانند به مقامت به انسولین مبتلا شوند. دانشمندان در سالهای اخیر متوجه شدهاند که این اختلال، محیط مغز را سمی میکند و به تجمع پروتئینها و نورونهای مرده در مغز افراد منجر میشود.
شاید شنیده باشید که به افراد مبتلا به دیابت توصیه میشود در مصرف نمک صرفهجویی کنند. زیرا کاهش مصرف سدیم باعث کاهش فشار خون و درنتیجه کاهش خطر بروز سکته مغزی و سکته قلبی که دو مورد از فاکتورهای خطر شایع در ابتلا به دیابت هستند میشود.
اما آنچه احتمالا تاکنون نشنیدهاید این است که: زیادهروی در مصرف نمک میتواند عامل اولیه پیشرفت بیماری باشد.
در یک مطالعه در سوئد، میزان مصرف روزانه نمک در چندین هزار نفر بررسی شد و مشخص شد که افرادی که روزانه حدود ۱ و یکچهارم قاشق چایخوری برابر با ۲۸۰۰ میلیگرم یا بیشتر نمک مصرف میکنند، ۷۲ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع دوم قرار دارند. با اینکه تمرکز مطالعه بر روی علت این نتیجه نبود اما نظر برخی محققان این است که نمک، نوعی مقاومت به انسولین در بدن ایجاد میکند که میتواند زمینهساز ابتلا به دیابت نوع دوم شود. یا اینکه این اتفاق بیشتر در افراد چاق میافتد که معمولا در کنترل قند خون مشکل دارند و همین عامل ابتلا به دیابت میشود.
میانگین مصرف روزانه سدیم در آمریکا، حدود ۳۴۰۰ میلیگرم است و این درحالی است که انجمن قلب آمریکا، میزان دریافت روزانه سدیم را تا ۱۵۰۰ میلیگرم محدود میکند.
اما چگونه میتوانیم میزان دریافت سدیم را کم کنیم تا از ابتلا به دیابت و بیماریهایی مانند فشار خون در امان بمانیم. با چند راهکار ساده، میزان دریافت سدیم را کاهش دهید:
– غذاهای فرآوری شده را کم کنید. مقصر فقط نمکپاش نیست، به گفته انجمن قلب آمریکا، حدود ۷۵ درصد از سدیم دریافتی مردم آمریکا از مواد غذایی فرآوری شده، از پیش آماده و رستورانی است.احتمالا شما میدانید که سیبزمینی سرخ کرده و مرغ سوخاری، غذاهایی نمکی و چرب هستند اما حتی برخی از غذاها که اینقدرها هم بد به نظر نمیرسند میتوانند سرشا از سدیم باشند. برای مثال سوپهای ترش و تند برخی از رستورانهای زنجیرهای، تا ۹۵۰۰ میلیگرم نمک دارند که این مقدار، ۶ برابر میزان مجاز دریافت روزانه است.
– گوشتهای فرآوری شده را کم کنید. مصرف رست بیف، همبرگر، هات داگ، کالباس و گوشتهای از پیشآماده، که همگی سرشار از سدیم هستند، نه تنها باعث بروز مشکلات قلبی عروقی میشوند بلکه خطر ابتلا به دیابت را نیز بالا میبرند.
– برچسب غذایی مواد را بخوانید. معمولا ما فقط عادت به خواندن تاریخ تولید و انقضا مواد داریم در صورتی که اگر برچسب غذایی مواد را بخوانیم میتوانیم از خرید مواد غذایی نمکی و با سدیم بالا خودداری کنیم.
– مواد غذایی کنسروی را قبل از مصرف آب بکشید. معمولا لوبیا و سبزیجات کنسروی در آب نمک غوطهور هستند تا تازه بمانند. پیش از اضافه کردن آنها به غذا، خوب آب بکشیدشان تا از وارد شدن نمک اضافی به وعده غذاییتان جلوگیری کنید.
با ادویه آشپزی کنید نه نمک. شاید باورتان نشود که غذایتان چقدر میتواند بدون نمک و در عوض با ادویههای مختلف خوشمزه باشد. سبزیجات با فلفل سیاه، روغن زیتون و پودر سیر معرکه میشوند. گوشت مرغ و ماهی همراه با پودر پاپریکا، پودر سیر، پودر پیاز، پودر خردل و زیره طعمی عالی پیدا میکنند.
شروع فصل مدرسه، فشارهای اجتماعی، عاطفی و روانی خاصی را به دانشآموزان وارد میکند، درحالی که تغذیه با نقش حیاتی و مهمش به آنان کمک میکند تا بتوانند اعتمادبهنفس و قدرت لازم را برای مقابله با این فشارها داشته باشند. یکی از مسائل تغذیهای دانشآموزان که همواره مورد بحث بوده است، نوع ناهاری است که در مدرسه استفاده میکنند. دکتر الیزابت وال (متخصص تغذیه)، مهمترین نکات را در این زمینه به ما میگوید.
غذاهای خانگی یا غذاهای فوری در مدرسه
دکتر الیزابت وال میگوید: «تغذیه نامطلوب میتواند به خستگی جسمی و روانی منجر شود، و این مشکل در ادامه میتواند اختلال در تمرکز، تکامل شناختی آهسته و حتی مشکلات رفتاری را در دانشآموزان بهوجود بیاورد. بنابراین، آمادهسازی بسته ناهار خانگی به والدین اجازه میدهد تا کنترل و نظارت مناسبی بر نحوه تغذیه فرزندشان داشته باشند. بهعلاوه، دانشآموزان مبتلا به آلرژی یا عدم تحمل مواد غذایی، با استفاده از ناهارهای خانگی دچار مشکلات مختلف نمیشوند».
هزینههای مالی برای تهیه ناهار نیز یکی از مسائل بحثبرانگیز در میان والدین است. بعضی از والدین مدعی هستند که ناهارهای فوری در مدرسه یا تهیه غذا از رستورانها واقعا گرانتر تمام میشود، درحالی که بعضی از آنها میگویند هزینه آمادهسازی ناهار سالم در خانه واقعا بیشتر است.
استانداردهای لازم برای ناهار مدرسه
دانشآموزان دبستانی با توجه به سن، سبک زندگی و سرعت رشدشان، روزانه به ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ کالری نیاز دارند. دکتر وال میگوید: «یک ناهار ایدهآل که هم سالم است، هم متعادل و هم مغذی، باید شامل انواع ریزمغذیها و درشتمغذیهای مهم باشد. کربوهیدراتهای پیچیده و آهستهرهش (Slow releasing) مانند نانهای سبوسدار یا ماکارونیهای سبوبسدار به تنظیم قند خون کمک میکنند و انرژی را بهصورت تدریجی در بدن آزاد میکنند. پروتئین هم برای رشد و بازسازی بدن دانشآموزان واقعا ضروری است. منابعی مانند گوشت قرمز بدون چربی، ماهی، محصولات لبنی، سویا، لوبیا و نخود فرنگی، گزینههای مناسبی برای دریافت پروتئین هستند».
علاوه بر موارد ذکرشده، اسیدهای چرب ضروری که خلقوخو را تقویت میکنند و باعث تقویت حافظه میشوند، همیشه انتخاب مناسبی برای تقویت یادگیری کودکان هستند. این اسیدهای چرب در منابع مهمی مانند ماهیهای چرب، مغزها و دانههای خام، آووکادو و تخممرغ غنی از امگا-۳ یافت میشوند. دکتر وال میگوید: «دریافت همه ویتامینها و املاح ضروری بهصورت کامل، برای همه دانشآموزان ضروری و مهم است. کلسیم و ویتامین D از اهمیت ویژهای در این بین برخوردار هستند، چون رشد استخوانی مطلوب و حفظ تراکم استخوانی را امکانپذیر میسازند».
همه ما میدانیم که ترغیب کودکان به مصرف غذاهای سالم واقعا سخت است. به همین دلیل، دکتر وال توصیه میکند که والدین از رنگهای روشن و طراحیهای جذاب برای جذب کودکان استفاده کنند و از چاشنیها و ادویههای سالم برای طعمدهی به غذاها کمک بگیرند.
مثالهایی از غذاهای مناسب
یک ناهار خانگی سالم و متعادل میتواند چیزی شبیه به گزینههای زیر باشد:
بسیاری از شیوههای رایج برای مراقبت از مو میتوانند به موها آسیب برسانند و حتی جلوه بدی به آنها بدهند. کارهای اشتباهی مانند مالیدن شامپو به سطح موها بهجای پوست سر و شانه زدن موها درحالت خیس، واقعا برای موها مضر هستند. متاسفانه، بسیاری از کودکان با شیوههای مراقبت سالم از موهای خودشان آشنایی ندارند و والدین آنان نیز نمیدانند که دقیقا باید چه نکاتی را به فرزندانشان بیاموزند.
آموزش نحوه استفاده از شامپو به کودکان
مراقبت صحیح از موها با یادگیری نحوه شستن موها بدون آسیبرسانی به آنها شروع میشود. پس وقتی که فرزند شما به سن استفاده از شامپو میرسد، نکات راهنمای زیر را به او آموزش بدهید:
نکته: بعضی از متخصصان پوست و مو میگویند که کودکان دارای موهای خشک یا موهای فرفری باید از نرمکننده نیز در کنار شامپو استفاده کنند.
آموزش عادتهای سالم برای مراقبت صحیح از موها
متخصصان پوست و مو به والدین توصیه میکنند که از نکات راهنمای زیر برای ترویج عادتهای سالم در کودکان و پیشگیری از آسیبدیدگی موهای آنان کمک بگیرند: